Ogólne
Wstęp do książki Fair Shared Cities (2013) autorstwa Inés Sánchez i Marion Roberts. Stanowi przegląd koncepcji i praktyk mających na celu stworzenie bardziej sprawiedliwie zaplanowanych miast w krajach Europy Zachodniej, od lat 70. do dziś.
Gender, Urban Development and the Politics of Space (2013)
Artykuł Sylvii Chant i Cathy McIlwaine w czasopiśmie e-International Relations podsumowuje globalną sytuację kobiet w miastach i obszary ich dyskryminacji; Kobiety stanowią większość mieszkanek miast na Globalnym Południu, ale stykają się z utrudnieniami w korzystaniu z możliwości rozwoju, jakie te miasta oferują. Mają trudności w dostępie do edukacji, segregacja na rynku pracy spycha je do sfery gospodarki nieformalnej, a patriarchalne i seksistowskie uwarunkowania kulturowe sprawiają, że są mniej mobilne, mają również utrudniony dostęp do władzy politycznej. Tekst zawiera przegląd najnowszych danych i literatury na te tematy.
Gender Equality and Urban Development: Building Better Communities for All (2006)
Artykuł z czasopisma Global Urban Development autorstwa Moniki Jaeckel i Marieke van Geldermalsen dotyczy przede wszystkim miast europejskich, zawiera listę warunków tworzenia zrównoważonych i inkluzywnych społeczności miejskich oraz konkretne rekomendacje dotyczące polityk miejskich w Europie.
EuroFem Toolkit (1998)
Zbiór wytycznych i dobrych praktyk opracowany przez sieć EuroFem na podstawie ponad 60 projektów zrealizowanych w Europie w latach 90. zgodnie z założeniami wypracowanymi przez członkinie sieci. Głównym założeniem jest prymat problemów życia codziennego w planowaniu, tzn. doświadczeń użytkowniczek przestrzeni. Koncepcja „Nowego Życia Codziennego” opiera się na krytyce funkcjonalistycznej tradycji w planowaniu, postulacie pełniejszej partycypacji mieszkańców w tym procesie i jego decentralizacji oraz na rozszerzeniu definicji pracy, tak, aby uwzględniała ona również nieodpłatną prace opiekuńczą, wykonywaną najczęściej przez kobiety. Dokument zawiera rekomendacje i opisy projektów, radzi jak lobbować, jak tworzyć system mentorek dla kobiet zaczynających karierę w planowaniu, jak tworzyć trafne analizy sytuacji będące podstawą działań.
Inkluzywne planowanie
Gender Equality and Plan Making. The Gender Mainstreaming Toolkit (2003)
Wydany przez Royal Town Planning Institute przeznaczony jest dla władz miast i zawiera zestaw pytań, które powinny sobie zadać przed rozpoczęciem planowania (czegokolwiek) w mieście i w trakcie tego procesu. Dokument zawiera również opisy projektów zrealizowanych w Wielkiej Brytanii z zachowaniem zasady gender mainstreaming.
Gender and Planning. Issues and Trends (2012)
Raport UN HABITAT analizujący wpływ planowania przestrzennego na rozwój społeczny i przedstawiający aktualne globalne trendy w planowaniu wrażliwym na płeć. Wyjaśnia podstawowe pojęcia związane z gender mainstreaming w planowaniu, opisuje wyzwania stojące przed urbanistami na świecie spowodowane gwałtowną urbanizacji, miejską biedą i zmianami klimatycznymi oraz prezentuje dotychczasowe doświadczenia i dobre praktyki w planowaniu wrażliwym na płeć.
Addressing Gender Concerns in India's Urban Renewal Mission, (2009)
Raport jest rezultatem projektu realizowanego przez UNDP i Rząd Indii, mającego na celu decentralizację władzy w indyjskich miastach i dopuszczenie do głosu ich mieszkańców. Dotyczy najpilniejszych problemów, z jakimi muszą sobie poradzić władze miast w Indiach, czyli rozrostu slumsów i nieformalnej ekonomii – ich rozwiązanie wymaga przyjęcia perspektywy wrażliwej na płeć, ponieważ to kobiety są najbardziej narażone na biedę, one również stanowią większość wśród pracowników gospodarki nieformalnej.
Gender and urban poverty in South Asia (2013)
Raport regionalnego warsztatu zorganizowanego przez Azjatycki Bank Rozwoju, dotyczący równości płci i wyrównywania różnic ekonomicznych w krajach Azji Południowo-Wschodniej. Oprócz ogólnej diagnozy sytuacji kobiet i rekomendacji dotyczących wrażliwych na płeć polityk miejskich i rozwiązań prawnych, zawiera również opisy projektów realizowanych przez ABR w ramach partnerstwa publiczno-prywatno-społecznościowego zwiększających dostęp mieszkańców slumsów do niezbędnych usług i infrastruktury.
Integrating Gender Responsiveness in Environmental Planning and Management (2000)
Bardzo obszerny raport opracowany przez UNEP, poruszający większość problemów związanych z płcią i zarządzaniem środowiskiem, prezentujący narzędzia pozwalające na planowanie wrażliwe na płeć i na ewaluację realizowanych projektów pod kątem oddziaływania na relacje płci i na środowisko: Gender-related Development Index (GDI) i Gender Empowerment Measure (GEM). Raport zwiera ponad 100 stron opisów projektów realizowanych na całym świecie.
Bezpieczeństwo w przestrzeni miejskiej
Building Safe and Inclusive Cities For Women: A Practical Guide (2011)
Praktyczny przewodnik dla organizacji działających na rzecz tworzenia miast bezpiecznych dla kobiet – zwiera definicje pojęć związanych z przemocą dotykającą kobiet i instrukcje dotyczące planowania i implementacji projektów i rozwiązań prawnych mających na celu eliminację tego rodzaju przemocy i zwiększenie poczucia bezpieczeństwa kobiet w przestrzeniach publicznych.
Open Space and Gender
Analiza Niemieckiego Instytutu Urbanistyki podsumowująca dotychczasowe badania dotyczące różnic w użytkowaniu otwartych miejskich przestrzeni pomiędzy kobietami i mężczyznami ze szczególnym uwzględnieniem infrastruktury sportowej, parków i opuszczonych budynków, oraz prezentującą przykłady projektów włączających perspektywę i potrzeby zarówno mężczyzn jak i kobiet.
Adolescent Girls’ Views on Safety in Cities: Finding from the Because I am a Girl Urban Programme study in Cairo, Delhi, Hanoi, Kampala, and Lima (2013)
Opis projektu diagnozującego bezpieczeństwo dziewczynek w miastach w ramach programu „Because I am a Girl” (BIAAG) realizowanego przez Women in Cities International (WICI) i UN-HABITAT. Projekt miał na celu połączenie działań adresowanych do kobiet i do młodzieży. Raport zawiera opis wszystkich wykorzystanych narzędzi badawczych: wywiadów, mapy społeczne, badań fokusowych i spacerów diagnozujących poczucie bezpieczeństwa w miejskich przestrzeniach. Zawiera również rekomendacje i projekt idealnego miasta – bezpiecznego i gwarantującego realizację wszystkich życiowych potrzeb – stworzony przez dziewczynki biorące udział w projekcie.
Urbanization and Gender-Based Violence: Exploring the Paradoxes in the Global South (2013)
Artykuł autorstwa Cathy McIlwaine, który ukazał się w czasopiśmie Environment and Urbanization, w którym analizuje ona na częstotliwość występowania przemocy ze względu na płeć pod kątem przestrzennych, instytucjonalnych i społecznych czynników wynikających z urbanizacji.
Zrównoważony rozwój
Gender and Urban Transport: Smart and Affordable (2007)
Podręcznik opracowany dla niemieckiego ministerstwa gospodarki i przeznaczony do użytku przez miejskich urzędników w planowaniu zrównoważonego transportu. Zawiera szczegółowe opisy procedur uwzględniających płeć w polityce transportowej na wszystkich etapach planowania.
Gender Equality and Sustainable Urbanisation (2009)
Obszerny zbiór danych i raportów dotyczących sytuacji kobiet w miastach opracowany przez Women Watch. Zawiera tematycznie posegregowane odnośniki do międzynarodowych dokumentów i raportów organizacji pozarządowych dotyczących poszczególnych problemów dotykających kobiety w miastach na całym świecie: biedy, dostępu do infrastruktury sanitarnej i transportu publicznego itd.
Studia przypadków
Planning and the Gender Equality Duty and the Gender Equality Duty – why does gender matter
(2008)
Artykuł Gemmy Burgess w People, Place & Policy Online. Zawiera analiza barier w realizacji brytyjskiego Gender Equality Duty w planowaniu – przepisów wprowadzonych w 2006 roku, wzmacniających obowiązek władz publicznych przeciwdziałania dyskryminacji i realizowania polityki równości płci. Wniosek – wpływ nowych przepisów na praktykę planowania jest minimalny: lokalne władze postrzegają dyskryminację kobiet jako kwestię dostępu do przestrzeni i transportu oraz bezpieczeństwa, nie dostrzegając źródeł braku tego dostępu, czyli nierówności finansowych i edukacyjnych.
Gender and Space Project (2011)
Raport z badania przeprowadzonego przez PUKAR dotyczącego barier w dostępie do przestrzeni i infrastruktury miejskie napotykanych przez kobiety w Indiach. Zawiera szczegółowy opis sytuacji i rekomendacje.
Frauen-Werk-Stadt jeden z modelowych projektów budownictwa społecznego w Wiedniu, zaprojektowany przez zespół składający się wyłącznie z kobiet.
